گر به قدر سوزش دل چشم من بگریستی
بر دل من مرغ و ماهی تن به تن بگریستی
صد هزاران دیده بایستی دل ریش مرا
تا به هر یک خویشتن بر خویشتن بگریستی
"خاقانی"

شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- بدرود با دکتر کاظم معتمدنژاد، بدون هیچ تعارف و شعاری حقیقتاً سخت و جانکاه است. خبر بسیار تلخ و تکان دهنده بود.

استاد دکتر کاظم معتمدنژاد از دیار فانی رخت بربست و رفت. در این فرصت کوتاه به نشانه هایی از ویژگی های برجسته شادروان معتمد نژاد اشاره می کنم تا ضمن تجلیل و بزرگداشت از مساعی ارزنده و یادگارهای علمی و پژوهشی او، جوانان و پویندگان راه دانش و اخلاق الگویی درخشان و امید بخش را در مقابل خود به نظاره بنشینند. نکات معروضه ذیل حاصل مشاهدات عینی و تجربیات شخصی است. زیرا این نگارنده از زمره نخستین دانشجویان و شاگردان وی در دانشکده ای بودم که در واقع بنیانگذار آن، او بود.

1-نزدیک به نیم قرن پیش و دقیقاً در نیمه دوم سال 1346 خورشیدی اولین کنکور ورودیه اولین مرکز آموزش عالی علوم و ارتباطات در ایران یعنی"مؤسسه عالی مطبوعات و روابط عمومی" که بعداً به دانشکده علوم ارتباطات تغییر نام یافت در تهران برگزار شد که راقم این سطور نیز در شاخه روابط عمومی و تبلیغات آن پذیرفته شدم. در همان سال تعداد 400 دانشجو در رشته های روزنامه نگاری و روابط عمومی در دانشکده یاد شده به امر آموزش های نظری و عملی اشتغال یافتند.

با اینکه سرمایه گذار و مؤسس رسمی این واحد بزرگ دانشگاهی یکی از معاریف سیاسی و دانشگاهی کشور که مؤسسه عظیم و گسترده کیهان را نیز در اختیار داشت، بود و فردی از رجال بازنشسته نیز ریاست آنرا به عهده داشت و دکتر معتمدنژاد در سمت معاونت این مؤسسه و دانشکده انجام وظیفه می کرد، اما از همان بدو امر معلوم شد که طّراح و پیشنهاد دهنده و ایده پرداز و پیگیری کننده تأسیس این دانشکده که انصافاً نقطه عطفی در سیر تطورآموزش علوم ارتباطات در ایران محسوب می گردید، شخص دکتر کاظم معتمد نژاد بوده است و در این راستا نیز امور دانشکده و تنظیمات و ساماندهی آن عملاً بر محور وجود وی در گردش و چرخش قرار داشت. لذا نام این عزیز همواره به عنوان بنیانگذار واقعی دانشکده علوم ارتباطات در ایران خواهد درخشید و به همین مناسبت از سوی جامعه رسانه ای کشور به او با افتخار لقب پدر علوم نوین ارتباطات در ایران اهداء شد.

2-دکتر معتمد نژاد رویی گشاده و زبانی نرم و تبسمی شیرین بر لب داشت، اما شیوه تدریس روزنامه نگاری او در کلاس ها بسیار جدی، منظم و همراه با آموزش های وسیع کاربردی بود و همین خصلت های خوب معلمی او بود که شاگردان قدیمی اش از زبده ترین روزنامه نگاران و ارتباط گران کشور محسوب می شدند.

3-استاد معتمد نژاد آثار مرجعی را به یادگار گذاشت که مرور زمان هرگز نتوانست دانش پژوهان ارتباطات را از مراجعه و بهره مندی از آنها بی نیاز کند. کتاب های بسیاری که از چندین دهه پیش در حوزه روزنامه نگاری و شاخه های دیگر ارتباطات تألیف شده کلاً با رویکرد و استناد به منابع ارزشمند تألیفی دکتر معتمد نژاد بوده است.

4-گفتنی است که محبوبیت و مقبولیت دانشمندان و نویسندگان و هنرمندان تنها به اعتبار داشته های علمی و مهارت های مکتسبه آنها نیست و در این وادی خصائل نیک انسانی و رفتارهای دلپذیر مردمی در کار است. انصافاً دکتر معتمد نژاد از صفات حسنه و حمیده هیچ کم نداشت. دعوت برای شرکت در مجامع رسانه ای و علمی را حتی در سطوح نه چندان بالا می پذیرفت، فروتنی و ادب از اوصاف بارز و آشکار وی بود. به یاد دارم که چند سال پیش مسئول روابط عمومی کمیته امداد که از دانشجویان قدیمی استاد بود از ایشان دعوت کرد تا در گردهمایی و نمایشگاه شبانه ای که برای معرفی و فروش مصنوعات دستی اعضاء معلول کمیته تدارک دیده است شرکت کند. استاد معتمد نژاد پذیرفت و اینجانب نیز در معیت ایشان بودم و در آن شب زمستان سرد و بارانی در آن جمع کوچک شرکت کرد و به تشویق آنها همت گمارد.

5-درست است که ماندن در وطن و خدمت به مردم از وظایف ذاتی و حتمی همگان است و از این بابت بر هیچ کس منّتی نیست، اما در چندین دهه اخیر که بنا به شرایط، انبوهی از تحصیلکرده ها و اساتید دانشگاهی گروه گروه برای کار و تدریس و زندگی به خارج رفتند، دکتر معتمد نژاد هرگز سنگر استادی و تدریس دانشگاهی را در میهن دل سپرده خود، ایران، ترک نکرد و حتی با اصرار دانشگاه های معتبر فرانسه که به خوبی استاد را می شناختند و از ذخایر علمی وی مطلع بودند برای اینکه ردّ احسان نکرده باشد تنها در چند نوبت به طور موقت و زمان محدود، به فرانسه عزیمت کرد و پس از چند کنفرانس و تدریس چند واحد درسی به وطن بازگشت.

6-دکتر معتمد نژاد به آزادی های فردی و اجتماعی و به ویژه آزادی رسانه ها و مطبوعات اعتقاد کامل داشت و به مبحث افکار عمومی سخت دلبسته بود و احترام می گذاشت. اما کلید واژه سخنان و نوشته های او درباره آزادی مطبوعات "مسئولیت" بود. او همواره به مسئولیت شناسی اصحاب رسانه ها و امانت داری در کسب و نشر خبر تأکید فراوان داشت.

7-نقش مفید استاد معتمد نژاد در توسعه و گسترش دانشکده علوم ارتباطات و دعوت از اساتید توانا و تأسیس دوره های عالی آموزشی مربوطه و حمایت های وی از اساتید و دانشجویان روابط عمومی و توسعه و ارتقای سطح آموزشی و حرفه ای رشته های گوناگون ارتباطی نیز پوشیده نیست.

سخن پایانی
استاد دکتر کاظم معتمد نژاد از میان دوستداران و شاگردان قدیم و جدیدش رفته است، اما نام و یاد و یادگارهایش باقی و جاودان است.
روانش شاد باد و راهش پر رهرو .